Η ζωή και ο Θάνατος του Victor Jara
Φ.Δ.Δρακονταειδής -ΑΝΤΙ 29 ΝΟΕ 1975
Ο Victor Jara γεννήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου του 1938 και δολοφονήθηκε άγρια στις 15 Σεπτεμβρίου του 1973, στο στάδιο της Χιλής, τέσσερις μέρες μετά την αναρρίχηση στην εξουσία της χούντας του Augusto Pinochet. Μετά το θάνατό του, η γυναίκα του, Αγγλίδα χορεύτρια Joan Turner και τα παιδιά της Μανουέλα και Αμάντα πέτυχαν να ξεφύγουν και και να εγκατασταθούν στην Αγγλία.
Ο Άγγλος παραγωγός Stanley Forman κι ο συνεργάτης του Martin Smith παρουσίασαν στις 11 Σεπτεμβρίου στο αγγλικό κοινό το φιλμ που γύρισαν με αφορμή τη ζωή και τον θάνατο του βάρδου του Χιλιανού λαού. Το φιλμ έχει τον τίτλο "Σύντροφε" (Companero), είναι διάρκειας μιας ώρας και στηρίζεται σε αφηγήσεις της γυναίκας του Victor με παρεμβολές τραγουδιών του άντρα της.*
"Όποιος έζησε από κοντά τα γεγονότα του πραξικοπήματος στις 11 του Σεπτέμβρη του 1973 κι ένιωσε τόσο δίπλα του τι σημαίνει φασισμός, είναι σήμερα ένα διαφορετικό πρόσωπο. Το μόνο που μπορεί να κάμει είναι να συνεχίσει να μιλάει για τις εμπειρίες του, για τις πιο προσωπικές του εμπειρίες ακόμα, ώστε να δώσει στον κόσμο να καταλάβει τι αλλαγή σημαίνει ο φασισμός για τον άνθρωπο. Τι σημαίνει φασισμός για τον Χιλιανό λαό που δεν μπορεί να μιλήσει για λογαριασμό του."
Ο Victor Jara ήταν γιός ενός χωριάτη τραγουδιστή, η μάνα του επίσης τραγουδούσε σε πανηγύρια και έκανε τη μοιρολογίστρα. Ήταν άνθρωποι πολύ φτωχοί. Στα 13 χρόνια του βρέθηκε ορφανός να γυρίζει στους δρόμους, μέχρι που μια φτωχή οικογένεια τον μάζεψε, του έδωσε να κοιμάται κάπου και του σύστησε να δουλέψει. Βρήκε να κάνει θελήματα. Να κουβαλάει τσάντες με ψώνια από τη μα μεριά της αγοράς στην άλλη, βγάζοντας έτσι ένα χαρτζιλίκι που ούτε να τον θρέψει δεν έφτανε. Όμως κατάφερε να σπουδάσει, φτάνοντας να γίνει καθηγητής χορού στο πανεπιστήμιο του Santiago. Ήταν -μετά την Violeta Parra- ο σπουδαιότερος αντιπρόσωπος της λαϊκής μουσικής.
" Η συνείδηση του Victor ότι ανήκε στην τάξη των χωρικών της Χιλής κι ότι, έστω κι αν είχε σταθεί τυχερός να επιζήσει και να μορφωθεί, δεν έπρεπε να τους απαρνηθεί, τον έφεραν στη μεριά του κόμματος της "UP-Unitad Popular (Λαϊκή Ένωση)", που είχε σαν υποψήφιο πρόεδρο τον Salvador Allende. Εκείνη την εποχή είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει το θέατρο και τον χορό για να ασχοληθεί με το τραγούδι. Βοηθήθηκε σ' αυτό από το εξής περιστατικό: Σε κάποιο αριστοκρατικό γυμνάσιο τον γιουχάισαν για ένα τραγούδι του που μιλούσε για την ζωή του χωριάτη, του εργάτη, του τυραννισμένου. Η απόφασή ν' αφιερωθεί στο τραγούδι στάθηκε η σημαντική καμπή της ζωής του, που τον έφερε σε επαφή με τα λαϊκά στρώματα, όξυνε την πολιτική του ευαισθησία και κατέληξε στο θάνατο."
Δεν τραγουδάω, επειδή έτσι μ' αρέσει, για να κάμω επίδειξη της φωνής μου. Τραγουδάω για την κιθάρα μου, που έχει να κάμει δηλώσεις...
Ναι, η κιθάρα μου είναι' ο εργάτης, δεν είναι για τους δολοφόνους που ψοφάνε για λεφτά και δύναμη. Δεν τραγουδάω για να με προσέξουν, να με λυπηθούν οι ξένοι. Τραγουδάω για μια χώρα στενή κι ατέλειωτη, για το χώμα όπου αρχίζουμε κι όπου γυρίζουμε, για το τραγούδι που θα γεννηθεί, νέο για πάντα.
17/7/1973 η τελευταία συναυλία του Victor Jara στο Peru
δύο μήνες αργότερα θα έπεφτε νεκρός.
"Στις 11 Σεπτεμβρίου πήγα τα παιδιά στο σχολείο, ο Victor έφυγε για το Τεχνικό Πανεπιστήμιο, όπου είχε να δώσει ρεσιτάλ. Το ραδιόφωνο έκαμε λόγο για στρατιωτικές κινήσεις κι ο Victor μου τηλεφώνησε ότι όλα στο πανεπιστήμιο ήταν ήσυχα. ύστερα ακούστηκαν αεροπλάνα που περνούσαν κι έκαναν βομβαρδισμούς. Ο Victor μπόρεσε πάλι να μου τηλεφωνήσει το απόγευμα, για να μου ανακοινώσει ότι, λόγω της απαγόρευσης της κυκλοφορίας, θα έμενε στο Πανεπιστήμιο. Εγώ είχα πάρει τα παιδιά από το σχολείο και προσπάθησα να συγκρατήσω τον φόβο μου. Την επομένη έμαθα ότι το Πανεπιστήμιο είχε περικυκλωθεί κι ότι είχαν γίνει συλλήψεις "αναρχικών". Δεν μπορούσα να επικοινωνήσω τηλεφωνικά. Στις 13 του μηνός ήρθε κάποιος με μήνυμα του άντρα μου. Μου έστελνε τους χαιρετισμούς του, μου έλεγε να σταθώ γενναία και να φροντίσω μόνη μου τα παιδιά μας. Στις 18 Σεπτεμβρίου, νωρίς το πρωί, ήρθε ένας νεαρός να μου πει ότι ανάμεσα στους νεκρούς που είχαν φέρει από το Εθνικό Στάδιο, είχε αναγνωρισθεί το σώμα του Victor. Οι νεκροί είχαν στο στήθος τους ένα νούμερο κι αυτό μου έφερε ο νεαρός. Πήγα μαζί του στο νεκροτομείο. Εκατοντάδες πτώματα κατάχαμα, κατατρυπημένα από πολυβόλα. Εργάτες, σπουδαστές, νέοι και γέροι. Ο Victor ήταν πολύ χτυπημένος. Μισόγυμνος, γαζωμένος από σφαίρες, με σπασμένα τα πόδια και τα χέρια. Κατάφερα να μου δώσουν την άδεια να τον πάρω και να τον θάψω".
Compañero Víctor Jara of Chile ¡ Parte 1.Compañero Víctor Jara of Chile ¡ Parte 2.
Compañero Víctor Jara of Chile ¡ Parte 3.
Compañero Víctor Jara of chile ¡ Parte 4 fin.
Σύντροφε για τη ζωή και για το μέλλον μου,
σύντροφε της πικρής ώρας της χαράς,
που καταφέρνουμε να ζούμε.
Δουλεύουμε για την αρχή μιας ιστορίας,
χωρίς να ξέρουμε το τέλος.
Όταν γυρίζω στο σπίτι και σε βρίσκω,
αφήνουμε τα όνειρά μας να κυματίζουν παρέα,
να διηγούνται την αρχή μιας ιστορίας
που δεν έχει το γνωστό τέλος.
"Κατά τρόπο σαφή", τελειώνει τη διήγησή της η Joan Jara, "από την στιγμή που ο Victor σκοτώθηκε, έπαψα να ζω σαν άνθρωπος και σαν γυναίκα. Το μόνο που μου απόμεινε και που αποτελεί κίνητρο -πολύ περισσότερο από το μίσος- είναι η ανάγκη ν' ανταποδώσω κάτι από αυτά που είχα κάποτε και που ήταν τόσο όμορφα".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου