Η "Μήδεια" και ο Γιαννούλης Χαλεπάς .

Ευριπίδη "Μήδεια" ...

Το θέατρο , αυτή η μορφή έκφρασης , είναι ένα από τα ενδιαφέροντα του κυρίου ΑΜ . Παλιότερα , όταν οι συνθήκες ήταν διαφορετικές , είχε την ευκαιρία , να παρακολουθήσει αρκετές σημαντικές , για την εποχή , θεατρικές παραστάσεις . Είχε τόσο γοητευθεί , που σε ανύποπτο χρόνο , μου είχε εκμυστηρευθεί , πως το ενδιαφέρον του , αν γινόταν , θα μπορούσε να μετεξελιχθεί , σε άμεση σχέση , αλλά αυτό πλέον , δεν έχει καμία απολύτως σημασία . Παρέμεινε θεατής , όχι ιδιαίτερα πιστός , αλλά τουλάχιστον παρακολουθούσε τα όσα συνέβαιναν , όσο γίνετε πιο καλά . Παρατηρητής λοιπόν ...  

Με ντροπή , μου είχε πει , πως ποτέ δεν είχε παρακολουθήσει , αρχαίο θέατρο κι αυτό τον στεναχωρούσε πολύ , έτσι , γι' αυτό το καλοκαίρι , μέσα στα σχέδιά του , ήταν οπωσδήποτε να βρεθεί στον κλασσικό χώρο της Επιδαύρου για να παρακολουθήσει την "Μήδεια" του Ευριπίδη . 

Όμως , στάθηκε άτυχος , ελπίζοντας πως ίσως την συγκεκριμένη παράσταση , θα την δει , όταν αυτή επαναληφθεί τον Σεπτέμβρη στην Αθήνα .

Με αφορμή αυτή την παράσταση και την ατυχία του , επιδόθηκε σε έναν αγώνα , να βρεί όσο γίνετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο . Μ' άρεσε αυτή του η ενασχόληση , όχι για τίποτα άλλο , αλλά τουλάχιστον , για μέρες τώρα σταμάτησε τους τσακωμούς και τους ομηρικούς καυγάδες μαζί μου ! Τον παρακολουθούσα κάθε βράδυ , να  "ξεσκονίζει"  στη βιβλιοθήκη , να κατεβάζει βιβλία ακόμα και να "παιδεύει" τον υπολογιστή . Μου κίνησε την περιέργεια η τόση του αφοσίωση που δεν άντεξα και "ψαχούλεψα" στο γραφείο του . Δεν είχα ιδέα για το αντικείμενο , αλλά βρήκα πολύ ενδιαφέρον ένα σημείωμα που βρήκα σχετικά με την  "Μήδεια" και το πως  "απεικονίστηκε" αυτή σε κάποιες μορφές τέχνης και ειδικά στην γλυπτική .

Ανακάλυψα λοιπόν , πως τον μεγάλο μας Τηνιακό γλύπτη , Γιαννούλη Χαλεπά , απασχόλησε ο μύθος της  "Μήδειας" , από το 1877 . Σε ηλικία μόλις 26 χρονών και μόλις έχει ολοκληρώσει την  γνωστή σε όλους μας "Κοιμωμένη" , καταπιάνεται στην κυριολεξία με την  "Μήδεια που σκοτώνει τα παιδιά της" ! Δημιούργησε ένα μεγάλο έργο , ολοκληρώνοντας μια  "κλασικιστική"  Μήδεια , η οποία όμως , αν και άφησε πολύ καλές εντυπώσεις στους καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής του , δεν τον ικανοποίησε κι έτσι την κατέστρεψε ! 

Φαίνεται , πως το θέμα αυτό , της μάγισσας Μήδειας , τον ενδιέφερε πολύ , ίσως και για ψυχολογικούς λόγους , που μετά από πενήντα χρόνια σχεδόν , επέστρεψε και φιλοτέχνησε άλλες τρεις παραλλαγές . 

Ο σπουδαίος αυτός γλύπτης , νοσηλεύθηκε στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας , από όπου οι γονείς του πληροφορούνταν ταχτικά για την πορεία της υγείας του . Είναι γνωστό , πως η μητέρα του δεν έπαψε ποτέ να ισχυρίζεται , πως το σωστότερο θα ήταν να νοσηλεύεται στο ίδιο του το σπίτι και το καταφέρνει . Όμως , η μεταφορά του αυτή , συνοδεύτηκε από την καταστροφή όλων των προπλασμάτων που είχε δημιουργήσει ο γλύπτης . 

Σε όλα τα προπλάσματα του , ο καλλιτέχνης , προβάλλει την Μήδεια , ως τον τύπο μάνας - ευνουχίστριας η οποία στο τέλος σκοτώνει τα παιδιά της , πράγμα που θα έλεγε ο σύγχρονος μελετητής , πως συνέβη και στον ίδιο τον Γ. Χαλεπά , όταν με την επιστροφή του από το ψυχιατρείο , η μητέρα του , καταστρέφει όλα του τα σχεδιάσματα / έργα . 

'Έκτοτε επανήλθε πολλές φορές στο θέμα , γεγονός που βεβαιώνεται από τα πολλά σχέδια που φιλοτέχνησε στις σελίδες των λογιστικών βιβλίων της οικογενειακής επιχείρησης . 

Ο Μάνος Στεφανίδης , επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης , στο σημείωμα του , στην "καθημερινή" της 30/7/2002 σημειώνει :

" Η σημαντικότερη Μήδεια του πάντως είναι η τρίτη κατά σειράν που φιλοτέχνησε το 1933 σε γύψο και ανήκει στην Εθνική Πινακοθήκη. Η  πρώτη φιλοτεχνήθηκε το 1918 και αποτελεί μια συμπαγή μάζα , στην οποία δεν διαφοροποιούνται η μητέρα και τα παιδιά . Στη δεύτερη (1931) , η Μήδεια σέρνει τα παιδιά της προς μία κατεύθυνση , ενώ κρατά ανάγλυφο το μαχαίρι στο στήθος της . Στην τελευταία εκδοχή ο Χαλεπάς συλλαμβάνει το θέμα του ιδιοφυώς . Η Μήδεια προχωρεί αποφασισμένη με το βλέμμα στραμμένο εμπρός και χωρίς να κοιτά τα δύο παιδιά , που στην κυριολεξία σέρνει με μια τρελή αποφασιστικότητα . Λεπτομέρεια : ο ένας γιος είναι στραμμένος προς τον θεατή , ενώ ο άλλος δείχνει τα νώτα του . Η φιγούρα της Μήδειας λειτουργεί συνθετικά ως κάθετος άξονας γύρω από τον οποίον αναπτύσσονται αντίρροπες δυνάμεις (!) Το γλυπτικό αυτό σύμπλεγμα κυριολεκτικά εκρήγνυται από εσωτερική ένταση . Το γυμνό στήθος της Μήδειας είναι αναφορά αφενός στην μητρότητα (θηλασμός) και αφετέρου φέρνει την κλασική γλυπτική παράδοση στην καρδιά του εικοστού αιώνα .

Έτσι ο Χαλεπάς διεκδικεί μια θέση ανάμεσα στον Μπουρντέλ και τον Τζακομέτι και όλα αυτά παρά του προσωπικό του δράμα και την ολοκληρωτική του απομόνωση από το 1878 ως το 1920 , ώστε να είναι απόλυτα δικαιολογημένος ο όρος <ζωντανόνεκρος> με τον οποίον τον περιγράφει ο Κωστής Παλαμάς ."

Δεν ήθελα και πολύ , μετά από αυτήν την "ανακάλυψη" στην οποία με οδήγησε η ιδιοτροπία του κυρίου ΑΜ  και αποφάσισα να συνεχίσω το ψάξιμο μου , με την ελπίδα πως θα είναι μεγάλη τύχη μου , αν καταφέρω να πείσω τον κυρ ΑΜ , να δεχτεί να παρακολουθήσω μαζί του το έργο αυτό , κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον .