Ο καραγκιόζης και τα παιδικά καλοκαίρια .

Εκείνα τα χρόνια , τα παιδικά του , δεν τον ενδιέφερε τόσο , αν θα παραθέριζε κάπου . Πως άλλωστε θα μπορούσε να γίνει αυτό . Δύσκολα χρόνια . Δουλειές υπήρχαν , αλλά ήταν και η προσαρμογή δύσκολη και που μυαλό για τέτοιες πολυτέλειες . Η πιο μεγάλη χαρά που μπορούσε να περιμένει ο κύριος ΑΜ , ήταν η γιορτή την τελευταία μέρα της σχολικής περιόδου , που θα σηματοδοτούσε τις ξέγνοιαστες μέρες που θα ακολουθούσαν , μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβρη .

Ξέγνοιαστες μέρες ...γι αυτόν και την παλιοπαρέα του , εκεί στην γειτονιά , στο μικρό σοκάκι της Καλογρέζας , ίσως το μικρότερο τώρα που το σκέφτεται , με τα χαμηλά κεραμοσκεπασμένα προσφυγικά και τα δυό τρία διώροφα , των πιο καλά στεκούμενων γειτόνων .  

Αλήθεια , θυμάσαι εκείνο το βράδυ που ο δρόμος μας έφερε σ' εκείνο το στενό ;

Ξέγνοιαστες όμως μόνο γι' αυτόν , γιατί οι άλλοι , οι μεγάλοι , άλλα είχαν στο μυαλό τους . Οι μεγάλες απεργίες των οικοδόμων που συντάρασσαν την ήδη ταραγμένη Αθήνα , οι πορείες των εργατών , οι κινητοποιήσεις των Λαμπράκηδων . Οι πιο δύσκολες μέρες ήταν ακόμα μπροστά κι αυτός άργησε να το καταλάβει . Ο κόσμος γι' αυτόν και την παρέα του , έφτανε μόνο στην άκρη των δύο δρόμων της γειτονιάς του , στην Βιθυνίας και στην Ζωοδόχου Πηγής , εκεί , μήτε μέτρο παραπάνω .

Μεγάλη υπόθεση οι καλοκαιρινές διακοπές για τον Κύριο ΑΜ τότε . Τα βιβλία συγκεντρώνονταν σε μια γωνιά , για να επιστραφούν ώστε να τα βρουν οι μικροί ! μερικές φορές , με έναν μαγικό τρόπο , βρίσκονταν τα βιβλία της επόμενης τάξης σε κάποια γωνιά του σπιτιού για να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία της επόμενης χρονιάς . Μάταια βέβαια περίμεναν . Που μυαλό γι αυτά .

Απ' το πρωί , μπάλα στο απέναντι άχτιστο οικόπεδο της γιαγιάς Πιπινιώς , άρμεγμα στις μουριές που έστεκαν φουντωμένες στα δύο πεζοδρόμια και με τα μούρα ζουμερά να στέκουν και να μας φωνάζουν να πάμε να τα μαζέψουμε . Τα μεσημέρια , αποκαμωμένος αυτός και οι υπόλοιποι , αλλά πιο πολύ για να γλυτώσουν απ' την γκρίνια της Μάνας , έφτανε ένας τριμμένος "μικρός ήρωας" και οι περιπέτειες του Γιώργου Θαλάσση , για να ξαποστάσει  και τ' απόγεμα , ατέλειωτες ποδηλατάδες . 

Ποτέ δεν κατάλαβε , πως έμαθαν να κάνουν ποδήλατο τόσα πιτσιρίκια , σε ένα μόνο ποδήλατο !

Ήταν μαγική αυτή η γειτονιά ...

Όμως , αυτό που τ' άρεσε πιο πολύ τα καλοκαίρια , ήταν όταν έπεφτε ο ήλιος . Το χλωμό φως που έριχναν οι δυο λάμπες στην άκρη του δρόμου , δεν έφτανε για να φωτίσει τις σκανταλιές που έβρισκαν την ευκαιρία να "γεννηθούν" . Ούτε καν τον φόβιζε η παρουσία των κυράδων που μαζεύονταν στις άκρες των πεζοδρομίων για να κάνουν την επίσημη ανασκόπηση των γεγονότων της ημέρας .

Αν η τύχη τόφερνε και βρισκόταν κανένα περισσευούμενο διφραγκάκι , τότε την γειτονιά την έσωζε το "ΡΙΟ" , ο μοναδικός σινεμάς (έτσι τον λέγανε τότε) κι αυτό όχι για πολύ , γιατί την επόμενη , έπρεπε όλη γειτονιά , να αντέξει τα κατορθώματα του Μασίστα που είχαν ξεσηκώσει όλοι οι πιτσιρικάδες .

Αν ήταν ακόμα πιο "τυχεροί" και περίσσευαν μερικές δραχμούλες παραπάνω , τότε η βραδιά έκλεινε με ένα σουβλάκι φτιαγμένο από τα άγια χέρια του Μήτσου κι ένα ξυλάκι σοκολάτα Παπασπύρου . Μα δεν ήταν πάντα τυχεροί όλοι κι έτσι , πολλές φορές , το ξυλάκι , πέρναγε από στόμα σε στόμα , που έννοιες τότε για αρρώστιες κι άλλα τέτοια ...

................................................................................................................................

Είχε προσέξει από καιρό που "παίδευα" ένα μικρό βιβλιαράκι κι όταν είδε τον τίτλο του με την άκρη του ματιού του , παίρνοντας το γνωστό αυστηρό του ύφος , μου ζήτησε να ρίξει μια ματιά .

................................................................................................................................

Εφημερίς ΕΣΤΙΑ

10 Ιουνίου 1901

" Εις τους επισήμους καραγκιόζηδες προσετέθησαν , ως αν ήσαν ολίγοι και οι οικογενειακοί τοιούτοι. Παιδάκια δύο ή τριών οικογενειών στήνουν μίαν σκηνήν , κατασκευάζουν τους ήρωας των δραμάτων και εις μάιν ταράτσαν στήνουν το θέατρον των . Θεαταί ως επί το πολύ είναι οι γείτονες θαυμάζοντες την ευφυΐαν των Τοτών . " 

Η Αθήνα ξενυχτά μέχρι τις δύο το πρωί και μετά από τις παραστάσεις ρίχνεται στο χορό και στο τραγούδι , φέρνοντας ακόμα μία φορά σε δύσκολη θέση τα όργανα του νόμου.*

..................................................................................................................................

Το άσπρο σεντόνι της Αριστείδαινας , τα κεριά που αρπάζανε από το μανουάλι της Ζωοδ. Πηγής και οι φιγούρες που έφτιαχνε ο Κυρ ΑΜ με τους άλλους δύο Αλέξανδρους της "συμμορίας" , ήταν αρκετά για να στηθεί η παράσταση . Μια αυτοσχέδια παράσταση , που πολλές φορές έφερνε και κέρδη οικονομικά , αφού το ματσάκι από τα χρησιμοποιημένα εισιτήρια , που πέταγε ο εισπράκτορας  στην διπλανή στάση , ανάλαμβαναν το ρόλο του επίσημου εισιτηρίου του θιάσου τους . 

Τα λίγα αυτοσχέδια σκαμνάκια , που αραδιάζονταν απέναντι από τον μπερντέ που στέκονταν αγέρωχος ανάμεσα στις δυό τεράστιες συκιές της αυλής του Κυρ Μιχάλη , γέμιζαν . Μαζί και οι τσέπες μας από πενταροδέκαρες που όταν συγκεντρώνονταν κάμποσες , τις αντάλλασσαν  με το πραγματικό "έπαθλο" που δεν ήταν άλλο  , από έναν σοκολατένιο πύραυλο !

Έτσι πέρναγαν εκείνα τα καλοκαίρια . Γεμάτα ανεμελιά , παιγνίδια , σινεμάδες , ξυλάκια παγωτό , "μικρούς ήρωες" που άλλαζαν χέρι ώρα την ώρα και πιο σπάνια , με κάποιο μπάνιο στην μακρινή Λούτσα με το κόκκινο φορτηγό που η αποστολή του τις άλλες ώρες ήταν να "εκτελεί μεταφορές" .

Και πέρασαν τα χρόνια και ήρθαν άλλα , πάλι δύσκολα , αλλά με άλλα παιγνίδια . Ήρθαν τα πρώτα πάρτυ , οι πρώτες φούμες και οι περαντζάδες σε άλλες γειτονιές ...μα εκείνα με τον αυτοσχέδιο καραγκιόζη , θα του μείνουν αξέχαστα , όσα χρόνια κι αν περάσουν .

*Το απόσπασμα από την Εφ. Εστία , το βρήκα στο βιβλίο του Θόδωρου Χατζηπανταζή "Η εισβολή του καραγκιόζη στην Αθήνα του 1890" και βρίσκετε στις τελευταίες του σελίδες . Κλείνοντας την ενδιαφέρουσα ανάγνωσή του , ήρθε αυτό για να μου φέρει στην μνήμη τα καλοκαίρια της δεκαετίας του '60.